Jawahar Lal Nehru in America - అమెరికాలో జవహర్ లాల్ !

 *అమెరికాలో జవహర్ లాల్!*

 

డానీ

సమాజ విశ్లేషకులు

 

* అమెరికాలో జవహర్ లాల్!*

 

డానీ

సమాజ విశ్లేషకులు

 

జొహ్రాన్ మందానీ అనే ఒక ముస్లిం అడ్వకేట్  గేమ్ చేంజర్ గా మారి న్యూయార్క్ మేయర్ గా ఎన్నికయ్యాడు. ఆయన గెలుపుకు అనేక ప్రత్యేకతలున్నాయి.

 

జోహ్రాన్ భారత సంతతికి చెందినవాడు. తల్లి మీరా నాయర్ హిందువు, సినిమారంగంలో అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిగాంచిన దర్శక నిర్మాత. తండ్రి మహమూద్ మందాని కూడ భారతీయ ముస్లిం. కొలంబియా  విశ్వవిద్యాలయంలో రాజనీతిశాస్త్ర ప్రొఫెసర్. బహుగ్రంధాల ప్రసిధ్ధ రచయిత. ఇదే న్యూయార్క్ నగరంలో వరల్డ్ ట్రేడ్ సెంటరుకు చెందిన రెండు టవర్లను 2001 సెప్టెంబరు 11న (9/11) అల్ ఖైదా ఉగ్రవాదులు కూల్చివేయడం మనందరికీ తెలుసు. ఆ తరువాత అమెరిక, ఇస్లాం సంస్కృతి సాంప్రదాయాల్లోనే ఉగ్రవాదం వుందంటూ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రచారం మొదలెట్టింది. దీనినే ఇస్లామోఫోబియా అంటున్నాము. ఈ ప్రచారంలోని బూటకాన్ని బయటపెడుతూ మహమూద్ మందాని ‘మంచి ముస్లిం, చెడ్డ ముస్లిం’ అనే గ్రంధాన్ని రాసి ప్రచురించాడు. 1979లో సోవియట్ రష్యా అఫ్ఘనిస్తాన్ ను ఆక్రమించినపుడు అక్కడి ముస్లింలు తిరగబడ్డారు. రష్యాతో అంతర్జాతీయ వైరంవున్న అమెరికా దీనిని గొప్ప అవకాశంగా భావించింది. ఆఫ్ఘన్ గెరిల్లాలకు అమెరిక ఆయుధాలు, డబ్బు రెండూ సరఫరాచేసి, పాకిస్తాన్ సహకారంతో  ఉగ్రవాద శిక్షణ యిచ్చిందని  మందాని తగిన ఆధారాలతో తన పుస్తకంలో వివరించాడు. రోనాల్డ్ రీగన్ అధ్యక్షునిగా వుండగా ఆఫ్ఘన్ గెరిల్లాలను వైట్ హౌస్ కు ఆహ్వానించి వాళ్ళను స్వాతంత్ర్య సమరయోధులుగా పొగిడిన అంశాన్నీ ఆ పుస్తకంలో పేర్కొన్నాడు.

 

మహమూద్ మందానీ, మీరా నాయర్ ఉగాండాలో పనిచేస్తున్న కాలంలో వాళ్లకు జొహ్రాన్ మందానీ జన్మించాడు. జొహ్రాన్ ఏడేళ్ల వయస్సులో వున్నప్పుడు మందానీ కుటుంబం అమెరికాకు మారింది. జొహ్రాన్ ఈ ఏడాదే డిజిటల్ క్రియేటర్ జోహ్రాన్ రమా దువాజీని దుబాయ్ లో నిఖా చేసుకున్నాడు. అలా వారిది ఒక రకంగా వసుధైక కుటుంబం.

 

న్యూయార్క్ లో జొహ్రాన్ అడ్వకేట్ గా  స్థిరపడి మానవహక్కుల కార్యకర్తగా పనిచేస్తున్నాడు. అమెరిక ఎన్నికలు జొహ్రాన్ కు కొత్తకాదు. న్యూయార్క్ శాసనసభకు అస్టోరియ (క్వీన్స్) నియోజకవర్గం నుండి  2020లో పోటీ చేసి ఐదు వరుస విజయాలున్న ఘనాపాటిని ఓడించాడు. 2022, 2024 ఎన్నికల్లో అదే నియోజకవర్గం నుండి ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికయ్యాడు. ప్రస్తుతం అతను శాసన సభ్యుడు.

 

ప్రపంచ రాజధానిగా భావించే న్యూయార్క్ నగరాన్ని సహజంగానే ప్రపంచ ధనవంతులు ఏలుతుంటారు. వాళ్లలో అత్యధికులు యూదులు. వాళ్ళే రాజకీయ రంగాన్నీ శాసిస్తుంటారు. మీడియా కూడ వాళ్ల చెప్పుచేతల్లోనే వుంటుంది.  వీళ్లను అలిగార్కీ అంటారు. అలిగార్కీ అండదండలు లేకుండా ఎవరూ అక్కడ ఏ రంగంలోనూ నిలదొక్కుకోలేదు.

 

మేయర్ బరిలో దిగినప్పుడు జొహ్రాన్ ను ఎవరూ పట్టించుకోలేదు.  ఒక చేత్తో ప్లకార్డ్, మరో చేతిలో మైక్ పట్టుకుని ప్రసంగిస్తూ వీధుల్లో నడుస్తుంటే ఒక్కరూ తలతిప్పి చూసేవారు కాదు. పోటీలో పది మంది వుంటే మీడియా అతనికి పదో ర్యాంకు ఇచ్చింది. ఒక శాతం ఓట్లు రావడం కూడ కష్టమని చెప్పింది.

 

ఇటీవలి కాలంలో నెపాల్ లో యువతరం సాగించిన అకస్మిక నిరసనల తరువాత  జెన్-జి పేరు వెలుగులోనికి వచ్చింది.  వీటిని అరబ్ స్ప్రింగ్ తరహా నిరసనలు (Arab Spring-style protests) అంటారు.  టునీషియా, ఈజిప్టు, లిబియా తదితర అరబ్ దేశాల్లోని ముస్లిం యువకులు దీనిని మొదలెట్టారు.

జొహ్రాన్ వయస్సు ఇప్పుడు 34 సంవత్సరాలు. జీ జెనరేషన్  సాప్రదాయం తెలిసినవాడు. న్యూయార్క్ లో ధనవంతుల్ని అతను అస్సలు పట్టించుకోలేదు. మధ్యతరగతి, దిగువ మధ్యతరగతి, పేదల్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకుని తనప్రచారాన్ని సాగించాడు. “గోదాంలో పెట్టెలు మోసి నీలి మచ్చలుపడ్డ వేళ్లు, డెలివరీ సైకిల్ హ్యాండిల్స్ వల్ల గట్టిగా మారిన అరచేతులు, కిచెన్‌లో కాలిన గాయాలు ఉన్న ముడివేళ్లు. ఇలాంటి చేతులకు అధికారాన్ని పట్టుకునే అవకాశం ఎవరూ ఇక్కడ ఇవ్వరు”. ప్రతి అడ్డంకినీ దాటి ఒక మహా రాజకీయ వంశాన్ని కూల్చివేసి మన భవిష్యత్తుని మన చేతులతో పట్టుకుందాం వంటి మాటలు అణగారిన సమూహాలకు గొప్ప ఉత్తేజాన్నిచ్చాయి.  

 

ఎదురీదడం జొహ్రాన్ నైజం. అతను ముస్లిం అని గుర్తుచేసి, అవకాశం ఇస్తే 9/11 టెర్రరిస్టు సంఘటనలు పునరావృతం అవుతాయని  ప్రచారం మొదలెట్టారు అతని ప్రత్యర్ధులు. అతన్ని శరణార్ధి, చొరబాటుదారుడు అన్నవాళ్ళూ వున్నారు. దానికి అతను భుజాలు తడుముకోలేదు. “అవును నేను ముస్లింను. ముస్లిం ఆచార వ్యవహారాలను  పాటిస్తాను” అంటూ తాను ఇష్టంగా బిర్యాని తింటున్న విడియోను సోషల్ మీడియాలో పెట్టిన గడుసరి అతను.

 

టేల్ అవీవ్ తరువాత ప్రపంచంలో యూదులు అత్యధికంగా నివశిస్తున్న నగరం న్యూయార్క్. అలాంటి నగరంలో ఏ ఎన్నికల్లో పోటీ చేయాలనుకున్నా ముందు యూదు పెద్దల ఇంటికి వెళ్ళి ఆశ్వీరాదం తీసుకోవడం సాంప్రదాయం. తాము గెలిస్తే ముందు ఇజ్రాయిల్ వెళతామని ఎన్నికల ప్రచారంలో అభ్యర్ధులు వాగ్దానం చేస్తుంటారు. జొహ్రాన్ మహామొండి. తాను మేయర్ గా గెలిస్తే, ఇజ్రాయిల్ ప్రధాని బెంజామిన్ నెతన్యాహును న్యూయార్క్ లో కాలుపెట్టనీయనని ప్రకటించాడు. ఒకవేళ అతను వస్తే,  అరెస్టు చేస్తాను అని కరాకండీగా అన్నాడు. యుధ్ధనేరాలకు పాల్పడినందుకు నెతన్యాహు మీద ఏడాది క్రితం ఇంటర్నేషనల్ క్రిమినల్ కోర్టు (ఐసిసి) ఒక అరెస్టు వారెంటు జారీచేసిన విషయం తెలిసిందే. . 

 

న్యూయార్క్ మహానగరంలో జొహ్రాన్ ఒక సామాజికార్ధిక సరిహద్దు గీత గీశాడు. వున్నోళ్ళు తన ప్రత్యర్ధులు, లేనోళ్ళే తన  మద్దతుదారులు. పేదల ఇంటింటికి వెళ్ళి వాళ్ళ కష్టాలు తెలుసుకున్నాడు. వాటి పరిష్కారాల కోసం పథకాలు ప్రకటించాడు. హెల్త్ కేర్, ఇంటి రెంటు, స్వంత ఇల్లు, ఉచిత బస్సు ప్రయాణం వంటి అంశాల మీద జొహ్రాన్ ప్రకటించిన సంక్షేమ పథకాలు జనాకర్షణగా మారాయి. ఒక అడ్వకేట్ గా మానవ హక్కుల పరిరక్షణ కోసం అతను చేస్తున్న కృషికి కూడ పెద్ద సంఖ్యలో అభిమానులు ఏర్పడ్డారు. సోషల్ మీడియాలో అతని భార్య సాగించిన ప్రచారం కూడ బాగా పనిచేసింది. క్రమంగా అతని మద్దతుదారులు పెరిగారు.

 

మమ్దానీ రేసులో దూసుకుని వెళుతున్నాడనే సంకేతాలు రాగానే ఒలిగార్కి తన దగ్గరున్న పావులన్నీ కదిపింది. టెస్లా అధినేత ఎలాన్ మస్క్ మమ్దానీనీ బహిరంగంగా హేళన చేశాడు. సాక్షాత్తు అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ అతనికి వ్యతిరేకంగా ప్రచారం చేశారు. అతన్ని మేయర్ గా ఎన్నుకుంటే న్యూయార్క్ నగరానికి ఫెడరల్ నిధుల్లో కోత విధిస్తానన్నాడు. డెమొక్రాట్స్ పార్టీకే చెందిన అమెరిక మాజీ అధ్యక్షుడు బారక్ ఒబామా సహితం మందానీ కోసం ప్రచారం చేయడానికి నిరాకరించాడు.

 

సాహిత్యంతో పరిచయం వున్నవాళ్ళకు మమ్దానీ ఉపన్యాస శైలి  జాక్ లండన్ నవల ఉక్కుపాదం (ఐరన్ హీల్) లోని కథానాయకుడు ఎర్నెస్ట్ ఎవ్వర్ హార్డ్ ను గుర్తుకు తెచ్చింది.  సామాజిక ఉద్యమాలతో పరిచయం వున్నవాళ్ళకు ముస్లిం మస్జీద్ (Muslim Mosque)  వ్యవస్థాపకుడు, ఆఫ్రో అమెరికన్ ఉద్యకారుడు మాల్కమ్-ఎక్స్ ను గుర్తుకు తెచ్చింది.

ప్రత్యర్ధులు అతన్ని కమ్యూనిస్టు, మార్క్సిస్టు, రాడికల్ అన్నారు. అలా అన్నా  న్యూయార్కీయులు భయపడతారని అనుకున్నారు. కానీ అందుకు విరుధ్ధంగా జరిగింది. ఇస్లామోఫోబియా రాజ్యం చేస్తున్న చోట ఒక ముస్లింను న్యూయార్కీయులు ఎన్నుకున్నారు. వసలదారుల భరతం పడతానంటూ దేశాధ్యక్షుడు రంకెలు వేస్తున్న చోట ఒక వలసదారుడిని గెలిపించారు.  ఇదేమీ విప్లవంకాదు; అక్కడేమీ సోషలిస్టు రాజ్యం ఏర్పడడంలేదు. కాకపోతే జొహ్రాన్ గెలుపుకు అనేక ప్రత్యేకతలున్నాయి. ప్రధానంగా ఇది అమెరికాలో అణగారిన సమూహాలకు ఆత్మగౌరవ విజయం!!!

 

ఆర్ధిక విధానాల్లో రిపబ్లికన్స్, డెమొక్రాట్స్ మధ్య పెద్ద తేడా ఏమీలేదు. డెమోక్రాట్స్ లో జొహ్రాన్  నిస్సందేహంగా వామపక్షం.  మనకు కూడ కాంగ్రెస్ లో ఒకప్పుడు కుడిపక్షం వామపక్షంవుండేది. గోపాలకృష్ణ గోఖలే, సర్దార్ వల్లభ్ భాయి పటేల్‌ కుడిపక్షం; జహవర్ లాల్ నెహ్రు,  సుభాష్ చంద్రబోస్ వామపక్షంగా వుండేవాడు. జోహ్రాన్ మందానీ కమ్యూనిస్టుకాడు; నక్సలైటూ కాడు. కేవలం సోషల్  డెమోక్రాట్. అతనిప్పుడు అమెరికాలో జవహర్ లాల్ నెహ్రూ! గెలిచినప్పుడు కూడ అతను నెహ్రూని తలుచుకోవడం యాధృఛ్ఛికం కాదు.

 

“న్యూయార్క్ వలసదారుల నగరం. ఇది వలసదారులు నిర్మించిన నగరం. వలసదారులు శక్తివంతంగా మార్చిన నగరం. ఇది వలసదారుల నగరంగా కొనసాగుతుంది.  అంతేకాదు; ఈ రాత్రి నుండి అయితే ఇది వలసదారులు నడుపుతున్న నగరం. అయ్యా డొనాల్డ్ ట్రంపుగారు! నా మాటలు గట్టిగా ఆలకించండి. ఇక్కడ మీరు ఎవరిని తాకాలన్నా మిమ్మల్ని అందరినీ దాటుకుని వెళ్ళాలి” అంటూ జోహ్రాన్ తన విజయోత్సవ సభలో అన్న మాటలు అమెరిక రాజకీయాల్లో రాబోయే మార్పులకు సంకేతం కావచ్చు.

 

మనదేశంలోనూ జొహ్రాన్ ఎన్నిక మీద చర్చ జరుగుతోంది.  అతను బాహాటంగానే గుజరాత్ అల్లర్లను విమర్శించాడు కనుక బిజేపి –ఎన్డీయే పక్షాలు అసహనంగానే వుంటాయి. ఇక కమ్యూనిస్టు పార్టీల్లో రెండు రకాల స్పందనలు కనిపిస్తున్నాయి. నేపాల్ లో యువతరం తిరగబడి అక్కడి కమ్యూనిస్టు ప్రభుత్వాన్ని కూల్చేశాక, బస్తర్ అడవుల్లో మావోయిస్టుల లొంగుబాటు జాతరను చూసేక కమ్యూనిస్టు అభిమానుల్ని కుంగుబాటు గట్టిగా ఆవహించింది. వాళ్ళలో ఒక భాగానికి సోషలిస్టు ముద్రవున్న జొహ్రాన్ గెలుపు ఎంతో కొంత ఉత్సాహాన్ని ఇస్తుంది. జొహ్రాన్ ను సొషల్ డెమోక్రాట్ అనడానికి కూడ ఇష్టపడని తీవ్రవాదులు సహితం భారత కమ్యూనిస్టు శిబిరంలో వున్నారు. వాళ్ళు సహజంగానే అతని గెలుపును తగ్గించి చెప్పడానికి ప్రయత్నిస్తారు. అప్పుడు వాళ్ళను ట్రంపు ఆవహిస్తే, జొహ్రాన్ ను శరణార్ధి, చొరబాటుదారుడు అన్నా ఆశ్చర్యం ఏమీలేదు.

 

రచన : 7 నవంబరు 2025

ప్రచురణ : ఆంధ్రజ్యోతి 9 నవంబరు 2025

https://www.andhrajyothy.com/2025/editorial/zohan-mamdani-the-jawaharlal-of-america-1464345.html

https://epaper.andhrajyothy.com/NTR_VIJAYAWADA_MAIN?eid=182&edate=09/11/2025&pgid=1226166&device=desktop&view=3