రాజ్యానికీ, ప్రజలకు (State and subjects) మధ్య వైరుధ్యం వున్నట్లే, కమ్యూనిస్టు పార్టికీ కమ్యూనిస్టు అభిమానులకు మధ్య వైరుధ్యం వుంటుంది అనేదే నా వ్యాసం శీర్షిక. కమ్యూనిస్టు అభిమానుల్ని తిరిగి సమీకరించే కార్యక్రమాన్ని వారు చెప్పాల్సి వుండే కానీ పట్టించుకోలేదు.
సమాజంలో ఏ ఉద్యమం కూడ ప్రకటిత లక్ష్యంతో మాత్రమే జరగదు. ప్రతి ఉద్యమంలోనూ ప్రకటిత లక్ష్యానికి పూర్తిగా విరుధ్ధమైన ధోరణులు కూడ వుంటాయి. ఉద్యమ నాయకులు తరచూ తమకే ఆచరణసాధ్యంకాని అనేక లక్ష్యాలను ఉదారంగా ప్రకటించేస్తుంటారు. కార్యకర్తలు, అభిమానులు ఉత్సాహంగా ఆస్తి త్యాగాలేగాక ప్రాణ త్యాగాలు సహితం చేయడానికి కూడ సిధ్ధపడతారు. తాము తెగించి పోరాటం చేస్తున్నది నిజానికి ఒక ప్రాయోజిత కార్యక్రమం అని కొన్ని సందర్భాలలో ఉద్యమ నాయకులకు సహితం తెలియకపోవచ్చు. ఇటీవల జరిగిన ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమంలో ఈ ధోరణులు అన్నింటినీ చూడవచ్చు. ఉద్యమంలో పాల్గొనే సామాజికవర్గాలు ఎవరికి వారు తమ మేలు కోసమే ఆ పోరాటం సాగుతున్నదని చాలా గట్టిగా నమ్ముతాయి. ఆంధ్రా ప్రాంతానికి చెందిన పెట్టుబడీదారుల మీద తమ ఆధిపత్యాన్ని నెలకొల్పడానికి తెలంగాణ ప్రాంత పెట్టుబడిదారులు స్పాన్సర్ చేసిన ఉద్యమం అది అని జ్ఞానోదయం కలగడానికి చాలా కాలం పడుతుంది.
వందేళ్ళు సాగిన స్వాతంత్ర్యయోద్యమ ఫలితాన్ని భారత కమ్యూనిస్టుపార్టి 1948లో “అధికార మార్పిడి” అని తీర్మానించింది. స్వతంత్ర భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థలో తమ ఆధిపత్యాన్ని నిలబెట్టుకోవడానికి టాటా, బిర్లా తదితరులు ఆడించిన నాటకం ‘జాతియోద్యమం’ అనేది దాని అర్ధం. కానీ ఆ వందేళ్ళ పోరాటంలో భగత్ సింగ్, చంద్రశేఖర ఆజాద్. అష్ఫఖుల్లా ఖాన్, అల్లూరి సీతారామ రాజు తదితర ఉత్తేజకర విప్లవ వీరులు అనేకులు వున్నారు. వీళ్ళెవరూ అధికార మార్పిడి కోసం పోరాడలేదని మనకు తెలుసు. వీళ్ళందరి త్యాగాల్ని కొందరు తెలివిమంతులు తమకు అనుకూలంగా వాడుకోగలిగారని మాత్రం ఒప్పుకోకతప్పదు.
తెలంగాణలో రైతుకూలీ రాజ్యస్థాపన కోసం కలలుగంటూ కమ్యూనిస్టులు వీరోచితంగా పోరాటం చేశారనేది వాస్తవం; అయితే అదే పూర్తి నిజంకాదు. అదే చారిత్రక సందర్భంలో ఇంతకన్నా పెద్ద నిజాలు చాలా వుంటాయి. గోదావరి, కృష్ణా ఆనకట్టలవల్ల వ్యవసాయరంగంలో అబ్బిన సాంకేతిక నైపుణ్యంతో ఆ ప్రాంత భూస్వామ్యవర్గం తెలంగాణ ప్రాంతంలోనికి విస్తరించాలనుకోవడం ఇంకో నిజం. తెలంగాణలో ఆంధ్రా సరిహద్దు జిల్లాల్లోనే కమ్యూనిస్టు పార్టి పోరాటం మొదలయిందని సులువుగానే అర్ధం అవుతుంది. కేవలం తెలంగాణనేకాక మొత్తం నైజాం సంస్థానాన్ని భారతదేశంలో విలీనం చేయాలనేది జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టి లక్ష్యం. ఒక ముస్లిం రాజు పాలిస్తున్న దేశాన్ని ఓడించి అఖండభారత్ ఆశయ సాధనలో భాగంగా భారతదేశంలో కలపాలనేది ఆర్యసమాజ్-ఆరెస్సెస్ ల లక్ష్యం. నిజాం సంస్థానాన్ని ఒక ప్రజాస్వామిక దేశంగా మార్చాలని విద్యావంతులయిన ముస్లిం ఆలోచనాపరులు ప్రజాస్వామికవాదులు భావించారు. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో భూస్వామ్యవర్గాలు సాగించే అణిచివేతకు వ్యతిరేకంగా తిరగబడిన ముస్లింలున్నారు. ఇంకాలోతులకు వెళితే ఆ పోరాట కాలంలో ఇలాంటి నిజాలు మరికొన్ని కనిపిస్తాయి. నిజాం సంస్థానాన్ని ఇండియన్ యూనియన్ లో విలీనం చేయాలనే భారీ కార్యక్రమం కాంగ్రెస్, ఆర్యసమాజ్ లకు వుండింది. కమ్యూనిస్టు పార్టీకన్నా వాళ్ల కార్యక్రమం పెద్దది. తెలంగాణవేరు, నిజాంవేరు అనే చిన్న చిన్న లాజిక్ లను చిన్నపిల్లలు సహజంగానే మరచిపోతుంటారు.
కమ్యూనిస్టు నాయకులు రాసిన పుస్తకాలను మాత్రమే చదివితే నైజాం పతనం విలీనం కమ్యూనిస్టులవల్ల మాత్రమే జరిగిందనే అభిప్రాయం కలగడం సహజం. కానీ, అది పాక్షిక సత్యం. కేవి రంగారెడ్డి, బూర్గుల రామకృష్ణారావు ఢిల్లీ వెళ్ళి పాత్రికేయుడు షోయబుల్లా ఖాన్ ను హైదరాబాద్ లో నడిరోడ్డు మీద అతి క్రూరంగా చంపేసిన తీరును వివరించిన తరువాతే నెహ్రు ‘ఆపరేషన్ పోలో’కు అనుమతి ఇచ్చాడు. నిజాం సంస్థానాన్ని భారత దేశంలో విలీనం చేయడమనే ఒక భారీ పథకానికి ఇంతమంది ఇన్ని రకాలుగా పనిచేశారు. నైజాం సంస్థానం విలీనానికి సూత్రధారులు ఆర్యసమాజ్-ఆరెస్సెస్, పాత్రధారులు కాంగ్రెస్, కాల్బలం కమ్యూనిస్టులు.
తెలంగాణలో సాయుధపోరాటం సాగించడాన్ని ఎవరూ తప్పుపట్టలేదు. సాయుధపోరాటం అనేది జాతీయ పిలుపు అయినప్పుడు కమ్యూనిస్టులు ఒక్క తెలంగాణను మాత్రమే ఎందుకు ఎంచుకున్నారూ? అనే ప్రశ్నకు వారి దగ్గర సమంజసమైన సమాధానం లేదు. పోరాటంలో ఒక దశలో మత పక్షపాతం కూడ వుందని దేవులపల్లి వేంకటేశ్వరరావు తన పుస్తకంలో నమోదు చేశారు. ఆ పోరాట అగ్రనేతల్లో దేవులపల్లి ఒకరు.
పోనీ, చనిపోయిన ఆ 3500 మంది కమ్యూనిస్టు కార్యకర్తల సామాజిక వర్గీకరణ ఎవరయినా చేశారా? పొరాటానంతర కాలంలో ఏ సామాజిక వర్గాలకు మేలు జరిగింది? ఏ సామాజికవర్గాలకు కీడు జరిగిందన్న విశ్లేషణ అయినా ఎవరయినా చేశారా? కమ్యూనిస్టులకు కులాలు మతాలు వుండవని విశ్లేషణలు చేయకుండా తప్పుకున్నారా? అంతకు ముందు అణగారిన సామాజికవర్గాలుగావున్న సమూహాలే ఆ తరువాత కూడ అణగారిన సామాజికవర్గాలుగానే కొనసాగితే దాన్ని అసలు విప్లవ పోరాటం అనవచ్చునా?
“అభిప్రాయాలు స్వేఛ్ఛాయుతమైనవి; కానీ వాస్తవాలు పవిత్రమైనవి” అనేది పాత్రికేయ వృత్తికి జేపి స్కాట్ ప్రతిజ్ఞ. 1952 లోకసభ ఎన్నికల్లో నల్గొండ నియోజకవర్గంలో పిడిఎఫ్ (సిపిఐ) అభ్యర్ధిగా పోటీ చేసిన రావి నారాయణ రెడ్డికి భారీగా ఓట్లు పడ్డాయి. అది వాస్తవం; వాస్తవం మారదు; మారకూడదు. కానీ, వారికి అన్ని ఓట్లు ఎందుకు పడ్డాయి? అనే అంశం మీద ఒక్కొక్కరికి ఒక్కో అభిప్రాయం వుంటుంది. భిన్నాభిప్రాయాల్ని అవాస్తవాలు అనరాదు.
1946 జులై 4న సాయుధపోరాటం ఆరంభమయినప్పటి నుండి 1952 లోక్ సభ ఎన్నికల వరకు అనేక చారిత్రక దశలున్నాయి. మొదట్లో కమ్యూనిస్టు గెరిల్లా దళాలు గడియల మీద దాడులు చేశాయి. కొందర్ని చంపేశాయి. కొందర్ని గడియల నుండి తరిమేశాయి. వాళ్ళ భూముల్ని లాక్కున్నాయి. వాటిని పేదలకు పంచాయి. రెండవ దశలో భారత సైన్యం ప్రవేశించి కమ్యూనిస్టు కార్యకర్తల్ని క్రూరంగా చంపేసింది. కమ్యూనిస్టులు లాక్కున్న భూముల్ని చాలా వరకు స్వాధీనం చేసుకుంది.
నవాబు గద్దె దిగి, నిజాం సంస్థానాన్ని భారతదేశంలో విలీనం చేసిన తరువాత సాయుధ పోరాటాన్ని కొనసాగించవచ్చా? అసలు భారత సైన్యంతో కమ్యూనిస్టులు తలపడవచ్చా? వంటి ఎన్నో సందేహాలు తలెత్తి పోరాట విరమణ అంశం ముందుకు వచ్చింది. కొంతకాలం ఈ అంశం మీద భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీలో ‘రెండు పంథాల ఘర్షణ’ సాగింది. అంతిమంగా కమ్యూనిస్టు పార్టి కేంద్ర కమిటి సాయుధపోరాట పంథాను వదిలి పార్లమెంటరీ పంథాను చేపట్టాలని తీర్మానించింది. ఆ తరువాత సిపిఐ చీలి సిపియం ఏర్పడింది. ఆ తరువాత నక్సలైట్ ఉద్యమం ఆరంభమయ్యాక దేవులపల్లి వేంకటేశ్వర రావు తదితర అలనాటి నాయకులు తెలంగాణ పోరాటంలో తమ అనుభవాలను రాశారు. పుచ్చలపల్లి సుందరయ్య గుణపాఠాలను నమోదు చేశారు. వాళ్ళు తమ పుస్తకాలకు తెలంగాణ అనే శీర్షికలు పెట్టారుగానీ నిజాం అనలేదు. తెలంగాణకన్నా నిజాం పెద్దదని, నిజాం కన్నా తెలంగాణ చిన్నదని వాళ్ళకు తెలుసు.
ప్రతిపాదిత వ్యాసంలో ఫాసిజం, అస్తిత్వసమూహాలు, మైనారిటీ సమ్యస వంటి అనేక అంశాలుండగా వాటిని వదిలి రావి నారాయణ రెడ్డిని అంతగా సమర్ధించాలని ఇప్పుడు వారెందుకనుకున్నారో తెలీదు. సాయుధ పోరాటాన్ని కొనసాగించితీరాలని పట్టుబట్టిన ఆంధ్రా నాయకుల్ని తెలంగాణకు చెందిన రావి నారాయణ రెడ్డి వర్గం ‘తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో కమ్యూనిస్టు పార్టికి నాయకత్వం వహించిన వాళ్ళకు కమ్యూనిజం ఒక సరదాయేగానీ ప్రాణరక్షణ మందు కాదు అనేవారు కొండపల్లిసీతారామయ్య. అందుకే కీలక సమయంలో కమ్యూనిస్టు పార్టి సాయుధపోరాట విరమణ ప్రకటన చేసిందనేవారు. ఆ సందర్భంగా ఒక జానపద కథ చెప్పేవారు.
చైనా యువరాజుకు డ్రాగాన్ చూడాలనే ఒక కోరిక వుండేదట. డ్రాగాన్ నిజ జీవికాదు. ఒక జానపద అభూత కల్పన. పక్షిలా, మొసలిలా, కొండచిలువలా వుంటుంది. నోట్లో నుండి మంటలు చిమ్ముతుంటుంది. ఓ రాత్రిపూట డ్రాగాన్ రాజకోటకు వచ్చి అక్కడున్న భటునితో "మీ యువరాజు నన్ను చూడాలని ఉబలాటపడుతున్నాడు. అతని కోరిక తీరుద్దామని స్వయంగా నేనే వచ్చాను. పోయి మీ యువరాజుకు చెప్పు" అందిట. భటుడు వెళ్ళి యువరాజుని నిద్రలేపి "మీ కోసం డ్రాగాన్ వచ్చింది యువరాజా! కోటగుమ్మంలో వుంది" అన్నాడట. డ్రాగాన్ నిజంగానే వచ్చేసిందన్నమాట వినగానే యువరాజు భయపడి గుండె ఆగి చనిపోయాట్ట. రావి నారాయణ రెడ్డి వంటివారు కమ్యూనిజం అంటే ఏదో సరదాపడ్డారు గానీ, నిజంగా కమ్యూనిజం వచ్చేస్తున్నదని తెలియగానే వాళ్ళ గుండె ఆగిపోయింది అంటూ కొండపల్లి ఆ కథను ముగించేవారు. కమ్యూనిస్టు పార్టి అస్త్రసన్యాసం చేయడంతో గతంలో పారిపోయిన దొరలు తిరిగి గడియలకు చేరుకున్నారు. వాళ్ళ సంపద గతంకన్నా పెరిగింది. అది మరింతగా పెరగడానికి ఇండియన్ యూనియన్ లో కొత్త ద్వారాలు తెరుచుకున్నాయి. దీనికంతటికీ దోహదపడిన కమ్యూనిస్టు పార్టి మీద వాళ్ళకు పాత కక్షలు మాసిపోయి సహజంగానే కొత్త ప్రేమ పుట్టుకు వచ్చింది. కమ్యూనిస్టు అభిమానుల ఓట్లతోపాటూ, పూర్వ-కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేకుల ఓట్లు కూడ కమ్యూనిస్టు పార్టీ (పిడిఎఫ్) అభ్యర్ధులకు పడ్డాయి.
“సాయుధ పోరాటంలో అనేకమంది భూస్వాములు పారిపోయారు. గడీలు బద్దలయ్యాయి. కొంతమంది హత్య చేయబడ్డారు. వారు రావి నారాయణరెడ్డిగారికి మద్దతు ఇచ్చి గెలిపిస్తారా?” అని అడగడం పూర్తిగా అమాయికత్వం. 3500 మంది కమ్యూనిస్టు కార్యకర్తల్ని క్రూరంగా కాల్చి చంపించిన కాంగ్రెస్ నే ఎమర్జెన్సీ కాలంలో సిపిఐ గాఢంగా ప్రేమించిందన్నది వీరు మరిచిపోయారు. ఇలాంటి విచిత్రాలు రాజకీయ రంగంలో అనేకం కనిపిస్తాయి.
మనం రాజకీయార్ధిక రంగాలను పాపులర్ దృష్టితో విశ్లేషించడానికి అలవాటుపడ్డాము. పెట్టుబడీదారుల సమిష్టి ప్రయోజనాలను చక్కదిద్ది పెట్టే కమిటీయే పార్లమెంటు అనేది మార్క్సియన్ అవగాహన. లెనిన్ ఇంకా చాలాచాలా అన్నాడు. నేను వాడిన ప్రాయోజిత శాసనవ్యవస్థ (Crony
Legislature) అనే పదం వీరికి అర్ధం కాలేదనుకుంటా! తమ పనులు కానించుకోవడం కోసం పాలకవర్గాలు పార్లమెంటులో అన్ని పార్టీల సహకారాన్నీ తీసుకుంటాయి. కాకపోతే పెద్ద పార్టీలకు భారీ నిధులు ఇస్తాయి; చిన్న పార్టీలను చందాలతో సరిపెడతాయి.
1984లో ఎన్ టి రామారావును తిరిగి ముఖ్యమంత్రిని చేయడం కోసం కమ్యూనిస్టులు వీధిపోరాటాలు చేశారు. ప్రత్యేక తెలంగాణ కోసం మలి విడత ఉద్యమం మొదలయినపుడు కమ్యూనిస్టు పార్టి ఏకంగా విశాలాంధ్ర దుకాణాన్ని మూసేసి అందులో పాల్గొన్నది. కానీ, ఇతర అస్తిత్వ సమూహాల కోసం ఆ స్థాయిలో ఉద్యమించిన సందర్భం కనిపించదు.
భారత సమాజ స్వభావాన్ని అంచనా వేయడంలోనే కమ్యూనిస్టు పార్టీల వైఫల్యం వుందనిపిస్తోంది. 1848లో ఫూలే వర్ణ సమాజం అన్నాడు; 1924 అంబేడ్కర్ కుల సమాజం అన్నాడు, 1925లో ఆరెస్సెస్ మతసమాజం అన్నది. అదే ఏడాది కమ్యూనిస్టు పార్టి వర్గ సమాజం అన్నది. ఇవిగాక మన సమాజానికి ఇంకా అనేక స్వభావాలున్నాయి. ఒక్కో చారిత్రక దశలో ఒక్కో స్వభావం ప్రబలంగా ముందుకు వస్తుంది. ఇప్పుడు మత స్వభావం ముందుకు వచ్చింది. ఈ దశ 1984లోనే ఆరంభమయింది. సకాలంలో ప్రమాదాన్ని పసిగట్టడంలో మనం విఫలమయ్యాం. అలా 40 యేళ్ళు గడిపేశాం. జబ్బు ముదిరిపోయింది.
Telengana Movement, 1944-51 (1982) by Barry Pavier (Author)
No comments:
Post a Comment